Bilgi İçeriğiArefe günü Zülhicce'nin dokuzuncu günüdür. Bu günde oruç tutmak müstehaptır. Ebû Katâde (Radıyallahu Anh)dan rivâyet edilen bir hadîs-i şerîfte Rasûlüllâh (Sallallahu Aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:عَنْ أَبِي قَتَادَةَ رَضِيَ اللهُ تَعَالَى عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ تَعَالَى عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «صَوْمُ يَوْمِ عَرَفَةَ يُكَفِّرُ السَّنَةَ الْمَاضِيَةَ وَالْبَاقِيةَ"Arefe günü orucu geçen seneye de, gelecek seneye de kefârettir." (Müslim, es-Siyâm:36, no:2804, 3/167)
İbni Abbas (radıyallâhu Anhümâ)dan rivâyet edilen bir hadîs-i şerîfte Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ تَعَالَى عَنْهُمَا قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ تَعَالَى عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «كُلُّ يَوْمٍ مِنْ أَيَّامِ الْعَشْرِ يَعْدِلُ صَوْمُهُ سَنَةٌ، وَعَرَفَةَ سَنَتَيْنِ، وَعَاشُورَاءَ سَنَةٌ."(Zülhicce'nin) on gün(ün)den her birinin orucu bir senelik oruca denktir. Arefe gününün orucu iki seneye, Âşûrâ gününün orucu ise bir seneye denktir.” (el-İsbahânî, et-Terğîb ve't-terhîb, no:369, 1/246)
Ebu'd-Derdâ (Radıyallahu Anh)ın şöyle dediği rivâyet olunmuştur:رُوِيَ عَنْ أَبِي الدَّرْدَاءِ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: «عَلَيْكُمْ بِصَوْمٍ أَيَّامِ الْعَشْرِ، وَإِكْثَارِ الدُّعَاءِ وَالْإِسْتِغْفَارِ وَالصَّدَقَةِ فِيهَا، فَإِنِّي سَمِعْتُ نَبِيَّكُمْ مُحَمَّدًا صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: الْوَيْلُ لِمَنْ حُرِمَ خَيْرَ أَيَّامٍ الْعَشْرِ، عَلَيْكُمْ بِصَوْمِ التَّاسِعِ خَاصَّةً، فَإِنَّ فِيهِ مِنَ الْخَيْرَاتِ أَكْثَرَ مِنْ أَنْ يُحْصِيَهَا الْعَادُّونَ"On günlerde oruca devam edin. Duâyı, istiğfâr ve sadakayı çok yapın, zîrâ ben Peygamberiniz (
Sallallâhu Aleyhi ve sellem)i: 'On günlerin hayrından mahrum olanların vay hâline. Özellikle dokuzuncu gün(ü olan Arefe günün)ün orucunu bırakmayın, zîrâ şüphesiz onda sayma bilenlerin sayıp bitiremeyceği kadar hayırlar vardır.' buyururken işittim." (Ebu'l-Leys es-Semerkandî, Tenbîhü'l-ğâfilîn, no:470, sh:327)
Ebû Hureyre (Radıyallahu Anh)dan rivâyet edilen bir hadîs-i şerîfte şöyle vârid olmuştur:عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ تَعَالَى عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ تَعَالَى عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَنْ صَامَ يَوْمَ عَرَفَةَ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِعَدَدِ مَنْ صَامَ ذَلِكَ الْيَوْمَ، وَبِعَدَدِ مَنْ لَمْ يَصُمْهُ مِنَ الْمُسْلِمِينَ ثَوَابًا، وَيَتْبَعُهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكِ إِلَى الْمَوْقِفِ، وَعِنْدَ نَصْبِ الْمِيزَانِ مِنَ الْمَوْقِفِ إِلَى الصّرَاطِ، وَمِنَ الصِّرَاطِ إِلَى الْجَنَّةِ، وَيُبَشِّرُونَهُ بِكُلِّ خَطْوَةٍ يَخْطُوهَا مَرْكُوبُهُ بِبِشَارَةٍ جَدِيدَةٍ"Her kim Arefe günü oruç tutarsa Allâh-u Teâlâ ona Müslümanlardan o gün oruç tutanların adedince ve tutmayanların sayısınca sevap yazar. (Kabrinden kalkarken) mahşere kadar, mahşerde mîzanların konulduğu yerden Sırat'a kadar, Sırat'tan da cennete kadar yetmiş bin melek ona eşlik eder ve onlar bineğinin attığı her adımda onu yeni bir müjde ile tebşîr ederler." (es-Safûrî, Nüzhetü'l-mecâlis, 1/152)
Âişe (radıyallahu Anhâ) şöyle anlatmıştır:عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ الله تَعَالَى عَنْهَا قَالَتْ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ تَعَالَى عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «إِنَّ فِي الْجَنَّةِ قُصُورًا مِنْ دُرٍ وَيَاقُوتٍ وَزَبَرْجَدٍ وَذَهَبٍ وَفِضَّةٍ»، قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللهِ! لِمَنْ هِيَ؟»، قَالَ: «لِمَنْ صَامَ يَوْمَ عَرَفَةَ يَا عَائِشَةُ! مَنْ أَصْبَحَ صَائِمًا يَوْمَ عَرَفَةَ فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْهِ ثَلَاثِينَ بَابًا مِنَ الْخَيْرِ وَأَغْلَقَ عِنْهُ ثَلَاثِينَ بَابًا مِنَ الشَّرِ، فَإِذَا أَفْطَرَ وَشَرِبَ الْمَاءَ، اِسْتَغْفَرَ لَهُ كُلُّ عِرْقٍ فِي جِسْمِهِ"Bir kere Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve sellem): "Şüphesiz cennette inci, yâkut, zebercet, altın ve gümüşten yapılma köşkler vardır.' buyurdu. O zaman ben: 'Yâ Rasûellâh! Onlar kimin içindir?' diye sorunca: 'Arefe gününü oruçlu geçirenler içindir. Ey Âişe! Her kim Arefe günü oruca niyet etmiş olarak sabahlarsa Allâh-u Teâlâ ona otuz tâne hayır kapısı açar, otuz tâne şer kapısını ona kitler. Bu kişi oruç açarken su içtiği zaman cisminde bulunan her damar onun (bağışlanması) için istiğfâr eder.' buyurdular." (es-Safûrî, Nüzhetü'l-mecâlis, 1/153)
Hadîs-i şerîfte şöyle vârid olmuştur:رُوِيَ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ تَعَالَى عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «مَنْ صَامَ يَوْمَ عَرَفَةَ أَعْطَاهُ اللَّهُ ثَوَابًا مِثْلَ ثَوَابِ عِيسَى عَلَيْهِ السَّلَامُ"Her kim Arefe günü oruç tutarsa Allâh-u Teâlâ ona Îsâ Aleyhisselâm'ın sevâbı gibi sevap ihsân eder." (es-Safûrî, Nüzhetü'l-mecâlis, 1/152)
Ümmü Seleme (radıyallahu Anhâ)dan rivâyet edilen bir hadîs-i şerîfte şöyle vârid olmuştur:عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ رَضِيَ اللَّهُ تَعَالَى عَنْهَا قَالَتْ: «نِعْمَ الْيَوْمُ يَوْمُ عَرَفَةَ؛ يَوْمُ خَيْرٍ وَبَرَكَةٍ وَيَوْمُ رَحْمَةٍ وَمَغْفِرَةٍ، فَمَنْ صَامَهُ جَعَلَ اللهُ لَهُ نَصِيبًا فِي ثَوَابِ مَنْ حَضَرَ الْمَوْقِفَ وَبَاعَدَهُ اللَّهُ عَنِ النَّارِ سَبْعِينَ خَرِيفًا"Arefe günü ne güzel bir gündür; hayır ve bereket günüdür, rahmet ve mağfiret günüdür. Her kim o gün oruç tutarsa Allâh-u Te'âlâ ona Arafat'ta bulunanların sevâbından bir nasîb verir ve Allâh-u Teâlâ onu cehennemden yetmiş sene uzak eder." (es-Safûrî, Nüzhetü'l-mecâlis, 1/153)
Arefe günü orucunun müstehap olduğunu beyân eden bu meâlde birçok hadîs-i şerîf vârid olmuştur. Orucu müstehap olan birçok gün varsa da bugünün diğer günlerden üstünlüğü vardır. Nitekim Âişe (Radıyallahu Anhâ) şöyle demiştir:"Sene içinde Arefe gününden ziyâde oruçlu geçirmek istediğim hiçbir gün yoktur." (Ibnü Ebî Şeybe, el-Musannef, no:9809, 3/96)
Âişe (radıyallahu Anhâ)dan rivâyet edilen bir hadîs-i şerîfe göre: "Arefe gününün orucuna karşı, iki bin köle âzâdı, iki bin deve kurbanı ve Allâh yolunda cihâda iki bin at bağışı sevâbı vardır, ayrıca bir önceki ve bir sonraki senenin (tüm ibâdetlerinin) ecri (
kadar sevap) vardır.” ('Abdülkādir el-Geylânî, el-Ğunye, 2/39)İmrân ibni Süleyman (Radıyallahu Anh) şöyle demiştir: "İbni Ömer (Radıyallahu Anhümâ)ya Arefe gününün orucundan sorduğumda, o bana: 'Ramazan'dan sonra oruç tutulan günlerin en faziletlisidir.' diye cevap verdi." (İbnü Ebî Sağar, el-Meşyeha, sh:154)Bu anlatılanlar hac vazîfesinde olmayanlar içindir. Hac vazîfesini yapanlar, Arefe günü oruç tutmaları hâlinde Arafat'ta vakfe ve duâ gibi amellerden zayıf düşecek olurlarsa oruç tutmazlar, tutarlarsa mekruh olur. Nitekim Ikrime (Radıyallâhu Anh)dan nakledilen:عَنْ عِكْرِمَةَ رَضِيَ اللهُ تَعَالَى عَنْهُ قَالَ: كُنَّا عِنْدَ أَبِي هُرَيْرَةَ فِي بَيْتِهِ فَحَدَّثَنَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نَهَى عَنْ صَوْمِ يَوْمٍ عَرَفَةَ بِعَرَفَةَ“Bir kere biz Ebû Hureyre'nin evinde otururken bize RASûLÜLLâH (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in Arefe günü Arafat'ta oruç tutmayı yasakladığını haber verdi." (Ebû Dâvûd, es-Savm:64, no:2442, 2/301) şeklindeki rivâyet bu kişiler hakkındadır. Lâkin zayıf düşmezlerse iki ibâdet arasını cemetmek gibi bir fazîlete nâil olacakları için oruç tutabilirler.Fakat şunu da belirtelim ki bir insan Arafat vakfesinde olmasa bile, Arefe günü oruç tutması hâlinde o günün namaz ve duâlarından zayıf düşeceğini biliyorsa duâya kuvvet niyetiyle oruç tutmasa, bu niyetinden dolayı orucun sevâbından mahrum olmaz.Nitekim Süfyân-1 Sevrî ve Urve (Radıyallâhu Anhümâ)dan rivâyete göre Atâ (Radıyallâhu Anh) şöyle demiştir: "Her kim duâya kuvvet bulabilmek için Arefe günü oruç tutmazsa, o kişiye oruçlunun ecrinin
bir misli ihsân edilir.” (İbnü Cerîr, Tehzîbü'l-âsâr, 1/202; 'Abdürrazzâk, el-Musannef, 4/284; İbnü'l-Hacer el-'Askalânî, Fethu'l-Bârî, 4/280)[myalert3]Lalegül Dergisi[/myalert3]
